شجره ملعونه

از دانشنامه‌ی اسلامی

شجره ملعونه به معنای درخت لعنت شده واژه اس است که در آیه 60 سوره اسراء ذکر شده است:

«وَإِذْ قُلْنَا لَک إِنَّ رَبَّک أَحَاطَ بِالنَّاسِ وَمَا جَعَلْنَا الرُّؤیا الَّتِی أَرَینَاک إِلاَّ فِتْنَةً لِّلنَّاسِ وَالشَّجَرَةَ الْمَلْعُونَةَ فِی القُرْآنِ وَنُخَوِّفُهُمْ فَمَا یزِیدُهُمْ إِلاَّ طُغْیانًا کبِیرًا»؛ (اسراء، ۶۰) و آنگاه که تو را گفتیم: پروردگارت بر همه مردم احاطه دارد و آنچه در خواب به تو نشان دادیم و داستان درخت ملعون که در قرآن آمده است چیزی جز آزمایش مردم نبود ما مردم را می ترسانیم ولی تنها به کفر و سرکشیشان افزوده می شود.

بر اساس روایتی که مفسران شیعه و اهل سنت نقل نموده‌اند مقصود از شجره ملعونه در قرآن بنی امیه است. مطابق با این روایت پیامبر اسلام پیش از وفات در رویایی دید که بنی‌امیه همانند میمونها از منبر او بالا می‌روند. این رویا بسیار برای آن حضرت بسیار ناخوشایند بود بحدی که تا زمان وفاتش دیگر هرگز نخندید. به دنبال این رویا این آیه نازل شد. که با توجه به آن منظور از شجره ملعونه بنی امیه است.

پانویس

  1. شیخ طوسی، التبیان، دار احیاء التراث العربی، ج۶، ص۴۹۴.؛ بحرانی، البرهان في تفسير القرآن، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۵۴۴
  2. آلوسی، روح المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۸، ص۱۰۲.؛ سیوطى، در المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۴، ص۱۹۱.